Vitamin và các khoáng chất là các dưỡng chất thiết yếu cho sự tồn tại và phát triển mỗi con người. Ngoài việc bổ sung chất dinh dưỡng từ thức ăn tiêu thụ hằng ngày, nhiều người còn tìm đến các loại thuốc tổng hợp vitamin. Tuy nhiên liệu bất kỳ ai cũng có thể sử dụng các sản phẩm này, và dùng càng nhiều càng tốt?
Tổng hợp vitamin là gì?
Viên uống tổng hợp vitamin là sản phẩm bổ sung có chứa nhiều loại vitamin cùng khoáng chất khác nhau. Vì không có tiêu chuẩn, quy định rõ ràng về thành phần của một loại vitamin tổng hợp nên thành phần dinh dưỡng và định lượng thay đổi tùy theo từng sản phẩm cụ thể.
Vitamin tổng hợp có nhiều tên gọi khác nhau, như là: multiminemony, multis, bội hoặc chỉ được gọi là vitamin. Vitamin được điều chế dưới nhiều hình dạng và bao bì khác nhau: có dạng viên nén, viên nang, dạng bột mịn hay chất lỏng.
Hầu hết các tổng hợp vitamin nên được bổ sung đều đặn mỗi ngày từ một đến hai lần. Vitamin tổng hợp được phân phối tại nhiều hiệu thuốc, cửa hàng mỹ phẩm và trong nhiều trung tâm thương mại.
Thành phần và chức năng của thuốc tổng hợp vitamin
Thuốc tổng hợp chứa 13 loại vitamin khác nhau và ít nhất là 16 kháng chất thiết yếu cho cơ thể. Nhiều chất trong số đó đóng vai trò xúc tác các phản ứng enzyme trong cơ thể, hỗ trợ chức năng hay có nhiệm vụ như các yếu tố cấu trúc. Cơ thể cùng cần những vitamin và khoáng chất này để sản sinh, duy trì, phát triển và điều tiết các quá trình chuyển hóa trong cơ thể.
Vitamin là những hợp chất hữu cơ cần thiết cho sự sống cơ thể nhưng không thể tự tổng hợp được. Phần lớn vitamin phải lấy từ môi trường ngoài thông qua các thực phẩm mà con người sử dụng hằng này. Vitamin chỉ tồn tại một lượng nhỏ trong cơ thể nhưng đóng vai trò quan trọng.
Chức năng của vitamin trong cơ thể:
- Là một trong các thành phần cần có để cấu tạo nên tế bào, điều kiện cho việc duy trì sự sống và phát triển ở tế bào.
- Tham gia vào quá trình biến đổi các chất
- Nâng cao hệ miễn dịch của cơ thể
- Tham gia điều hòa hoạt động của hệ thần kinh và tim.
- Vitamin đóng vai trò như chất xúc tác hỗ trợ đồng hóa và phân giải thức ăn, tạo năng lượng cũng như chất dinh dưỡng cho cơ thể.
- Bảo vệ tế bào trước sự tấn công của các vi rút, vi khuẩn, tác nhân nhiễm trùng nhờ đặc tính chống oxy hóa, kháng khuẩn, giải độc và sửa chữa những cấu trúc bị tổn thương.
- Hỗ trợ tích cực trong chữa trị những bệnh lý, bảo vệ và nâng cao sức khỏe.
Tham khảo thêm: Tại sao lại đau răng khôn? Cách làm giảm đau răng khôn
Đó là chức năng chung của vitamin. Có nhiều loại vitamin khác nhau, và mỗi loại lại có những tác dụng riêng:
Vitamin A
Công dụng chính: Làm sáng mắt, đẩy lùi quá trình lão hóa. Vitamin A có nhiệm vụ quan trọng trong việc duy trì và bảo vệ thị thực. Thiếu vitamin A, con người rất dễ mắc các vấn đề về mắt như: chứng khô mắt, bệnh quáng gà. Đây cũng là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh mù mắt ở những quốc gia đang phát triển
Các nguồn cung cấp vitamin A điển hình
- Gan bò (85 gram gan bò chứa 6,582 microgram (mcg) vitamin A)
- Dầu gan cá (một muỗng dầu gan cá tuyết chứa 4,080 mcg vitamin A)
- Khoai lang (một củ khoai nướng chứa 1,403 mcg vitamin A)
- Cà rốt (một nửa cốc sống chứa 459 mcg vitamin A)
- Rau bina (một nửa luộc chứa 573 mcg vitamin A)
- Đậu mắt đen (một bát luộc chứa 66 mcg vitamin A). Ngoài ra loạt đậu này còn cung cấp nguồn khoáng chất sắt dồi dào, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ; cải thiện tình trạng huyết áp cao và nguy cơ bệnh tiểu đường type 2
- Bông cải xanh (một nửa cốc cung cấp 60 mcg vitamin A).
- Ớt chuông (một nửa bát cung cấp 117 mcg Vitamin A)
- …
Vitamin B
Vitamin B có nhiều loại: B1, B2, B3, B5, B6, B12,… mỗi loại lại có một công dụng khác nhau.
Vitamin B1
(thiamine) làm một vitamin thống soái hệ thần kinh. Nếu thiếu sẽ gây ra tình trạng mệt mỏi, thiếu tập trung, trầm cảm,…. Thực phẩm chứa nhiều vitamin B1: các loại ngũ cốc thô, thịt, các loại đậu đặc biệt là đậu Hà Lan.
Vitamin B2
(riboflavin): tăng tạo hồng cầu, điều trị tiêu chảy kéo dài. Vitamin B2 có nhiều trong các loại rau màu xanh đậm, chuối, lê, táo,…
Vitamin B3
(niacin, axit nicotinc): có liên quan đến việc hạ cholesterol trong máu và chất béo triglyceride. Khi thiếu vitamin B3 sẽ dẫn đến bệnh viêm da, biểu hiện thần kinh như đau nhức đầu, suy giảm trí nhớ,…
Vitamin B5
(axit pantothenic) nếu thiếu hụt gây triệu chứng mệt mỏi, buồn nôn, mất ngủ. Vitamin B5 được ứng dụng trong làm đẹp, giảm mụn, làm tóc bóng mượt vì khả năng kiểm soát dầu nhờn trên bề mặt da. Đồng thời nó cũng bảo vệ sức khỏe tim mạch, tăng nồng độ hemoglobin, giảm stress, căng thẳng,…
Vitamin B6
chuyển hóa đạm và chất béo, hỗ trợ hệ miễn dịch, nuôi dưỡng tế bào máu,… Những thực phẩm chứa nhiều vitamin B6: rau củ, mâm xôi, các loại hạt, đậu Hà Lan,…
Vitamin B7 (Biotin)
còn tên gọi là vitamin H: tham gia vào quá trình sản xuất hormone, kích thích tiêu hóa protein, tăng tiết acid béo cùng glucose. Bioitn cũng tăng sức khỏe cho tóc và móng. Gan, súp lơ, cá hồi, mầm đậu nành, trứng,… là những thực phẩm chứa nhiều vitamin B7
Vitamin B9 (axit folic)
là loại vitamin quan trọng trong quá trình sản xuất các tế bào máu đỏ, duy trì DNA, đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong phân chia và phát triển tế bào ở trẻ sơ sinh và phụ nữ mang thai.
Vitamin B12
có vai trò làm giảm tỉ lệ ung thư cổ tử cung, kích thích sự tăng trưởng, phát triển thể chất, nuôi dưỡng tế bào máu và thần kinh. Các thực phẩm chứa nhiều vitamin B12: ngao, hàu, gan động vật, thịt bò,…
Tham khảo thêm: 6 loại nấm dược liệu quý tại Việt Nam
Vitamin C
Công dụng chính: tham gia cấu tạo nên collagen cùng một số mô liên kết; hỗ trợ hấp thụ sắt; làm chậm quá trình oxy hóa; điều trị một số bệnh da liễu, viêm da cơ địa; tăng sức bền của thành mạch; sử dụng trong điều trị các bệnh lý xuất huyết.
Nếu thiếu vitamin C, cơ thể có thể đổi mặt với các tình trạng, bệnh lý sau:
- Bệnh thiếu máu
- Vết thương lâu khỏi
- Thoái hóa xương khớp, mắc bệnh loãng xương
- Một số bệnh tim mạch
- Bệnh Scorbut: viêm lợi, chảy máu chân răng, răng dễ rụng, sưng khớp,…
- Ung thư
Các nguồn cung cấp vitamin C điển hình
- Ớt chuông đỏ (một nửa chén chứa 95 mg vitamin C)
- Kiwi (mỗi quả chứa trung bình 70 mg vitamin C)
- Dâu tây (một cốc chứa 85 mg vitamin C)
- Súp lơ trắng (một chén chứa 40 mg vitamin C)
- Cà chua (một quả chứa khoảng 20 mg vitamin C)
- Đu đủ (một cốc chứa 90 mg vitamin C)
- Nước ép bưởi (180ml nước ép chứa 70 – 95 mg vitamin C)
Vitamin D
Công dụng chính: tăng cường khả năng hấp thụ canxi nuôi dưỡng xương chắc khỏe, kích thích sự phát triển của xương. Vitamin D cũng ngăn cản nhiều loại bệnh như: trầm cảm, tiểu đường, bệnh tim và một số loại ung thư.
Thiếu vitamin D sẽ gây ra bệnh loãng xương.
Các nguồn cung cấp vitamin D điển hình
- Cơ thể người có thể tổng hợp vitamin D dưới ánh sáng mặt trời
- Cá hồi (100 gram cá hồi chứa từ 361 đến 685 IU vitamin D)
- Cá mòi, cá trích (100 gram cá chứa khoảng 360 đến 1,628 IU vitamin D)
- Dầu gan cá tuyết (một muỗng chứa 450 IU vitamin D)
- Cá ngừ đóng hộp (100 gram cá chứa 236 IU vitamin D)
- Hàu (100 gram hàu chứa 320 IU vitamin D)
- Tôm (mỗi khẩu phần ăn chứa khoảng 152 IU vitamin D)
- Nấm – đây là thực vật duy nhất cung cấp nhiều vitamin D, đây là vitamin D3 (động vật cung cấp vitamin D2) (100 gram nấm cung cấp 2,300 IU vitamin D)
- Ngoài ra còn một số thực vật khác có vitamin D nhưng chỉ một lượng nhỏ như sữa đậu nành, yến mạch, ngũ cốc, nước cam. Vì thế những người ăn chay thường có nguy cơ cao thiếu vitamin D.
Vitamin E
Công dụng chính: Vitamin E có liên quan mật thiết đến các bệnh về da và tế bào máu. Vitamin E có tác dụng làm da trở nên mịn màng, tươi trẻ, hạn chế nếp nhăn, nuôi dưỡng tóc. Đây là thành phần được sử dụng trong nhiều sản phẩm làm đẹp, chăm sóc tóc và da.
Ngoài ra, vitamin E cũng làm chậm quá trình mất trí nhớ của bệnh nhân Alzheimer, sa sút trí tuệ, phòng ngừa các tổn thương thần kinh khi xạ trị.
Các nguồn cung cấp vitamin E điển hình:
- Rau cải xanh
- Bơ
- Hạnh nhân
- Củ cải
- Hạt dẻ
- Rau bina
- Rau mầm
……
Tham khảo thêm: 5 lợi ích tuyệt vời của trà thanh nhiệt thảo dược
Ngoài ra còn nhiều thành phần khác: magie, selen, sắt, kẽm, kali,… Vitamin tổng hợp cùng cấp nhiều loại vitamin và khoáng chất những với nhiều dạng và liều lượng khác nhau. Sản phẩm này cũng có thể bao gồm các thảo mộc, axit amin, axit béo,… Vì các chất bổ sung không được quy định cụ thể bởi Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm (FDA) nên vitamin tổng hợp có hàm lượng dinh dưỡng có thể không trùng khớp với trạng thái nhãn. Do vậy cần tìm các nhà cung cấp uy tín, có minh chứng thành phần rõ ràng để sử dụng.
Những đối tượng nên sử dụng thuốc tổng hợp vitamin
Thuốc tổng hợp vitamin chỉ bổ sung dưỡng chất, không có tác dụng chữa bệnh, không phải đối tượng nào cũng phù hợp để sử dụng. Thậm trí, trong một số trường hợp, nó còn gây hại đến sức khỏe người dùng. Tuy nhiên, một số trường hợp sau được khuyến khích nên sử dụng các sản phẩm tổng hợp vitamin như:
- Người lớn tuổi: do ở tuổi này, sức ăn giảm dần đồng thời hiệu quả tiêu hóa kém, các cơ quan chức năng dần suy yếu. Đồng thời, khả năng hấp thụ vitamin B12 giảm dần theo thời gian. Người cao tuổi cùng cần nhiều vitamin D cùng canxi để giữ gìn khả năng vận động. Vì thế, đối tượng này cần được bổ sung các dưỡng chất thông qua các sản phẩm bổ trợ.
- Người ăn chay. Chỉ các thực phẩm từ động vật mới cung cấp vitamin B12, đồng thời một số khoáng chất cùng vitamin khác như: vitamin D, canxi, kẽm, sắt, axit béo omega3,… cũng chỉ tồn tại một lượng rất nhỏ ở thực vật. Người ăn chay có nguy cơ cao thiếu dưỡng chất khi tuân thủ chế độ ăn chay trường, dẫn đến suy dinh dưỡng, cơ thể yếu ớt.
- Phụ nữ mang thai và đang trong thời gian nuôi con bằng sữa mẹ. Mang thai và cho con bú là những giai đoạn phụ nữ cần rất nhiều năng lượng cũng như dinh dưỡng. Họ không chỉ cần dưỡng chất để giữ sức khỏe cho mình mà còn giúp em bé phát triển khỏe mạnh. Tuy nhiên, các mẹ bầu cần lưu ý rằng sử dụng quá nhiều vitamin sẽ có tác hại rất lớn, gây ra các dị tật bẩm sinh cho bé. Vì thế hãy tham khảo lời khuyên của bác sĩ trước khi sử dụng.
- Những đối tượng khác có thể được hưởng lợi từ việc sử dụng vitamin tổng hợp bao gồm: những người trong quá trình giảm cân, ăn kiêng, người biếng ăn, khó dung nạp dinh dưỡng, người bị dị ứng với một số loại đồ ăn dẫn đến thiếu chất, đặc biệt là dị ứng hải sản, người mới trải qua phẫu thuật, cần hồi phục sức khỏe,…
Tham khảo thêm: 5+ cách trị sỏi thận bằng thuốc nam đơn giản, mang hiệu quả cao
Lạm dụng sản phẩm tổng hợp vitamin
Vitamin là chất cực kỳ cần thiết cho sức khỏe con người nhưng không đồng nghĩa với việc sử dụng càng nhiều càng tốt. Liều lượng sử dụng là một yếu tố quan trọng hàng dâu khi xem xét sử dụng thực phẩm chức năng bổ sung vitamin. Một số vitamin tiêu thụ lượng lớn sẽ gây hại nghiêm trọng tới cơ thể. Liều dùng thích hợp thường phụ thuộc và khả năng hòa tan.
Dựa vào độ hòa tan, vitamin được chia làm hai nhóm:
- Vitamin hòa tan trong nước: cơ thể có khả năng trục xuất những vitamin dư thừa.
- Vitamin hòa tan trong chất béo. Cơ thể gặp nhiều khó khăn để loại bỏ những vitamin này, nếu sử dụng nhiều trong dài ngày sẽ tích lũy lại lượng lớn trong cơ thể. Các vitamin tan trong chất béo bao gồm vitamin A, D, E và K. Vitamin E và vitamin K được cho là lành tính hơn, tương đối an toàn khi dư thừa. Trong khi đó, vitamin A và D sẽ mang lại hậu quả lớn nếu lạm dụng.
Phụ nữ có thai cần đặc biệt lưu ý với lượng vitamin A mà mình sử dụng, nếu dư thừa sẽ gây dị tật bẩm sinh cho con. Độc tính vitamin D cực kỳ hiếm gặp, cũng khó nảy sinh từ việc sử dụng thuốc tổng hợp vitamin. Độc tính vitamin A có độ phổ biến cao hơn.
Nếu con người dùng đồng thời vitamin tổng hợp và thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng, khả năng cao dẫn đến dư thừa chất dinh dưỡng, vượt quá khuyến nghị sử dụng hằng ngày.
Nói tóm lại, sản phẩm tổng hợp vitamin không phải là thần dược cho sức khỏe, phòng tránh các loại bệnh tật, kéo dài sức khỏe. Chưa có bằng chứng rõ ràng nào chỉ ra rằng sử dụng thêm vitamin sẽ nâng cao sức khỏe. Tốt nhất, chỉ nên sử dụng chúng khi được bác sĩ tư vấn, kê đơn với liều lượng hợp lý. Không tự ý sử dụng tránh gây hại cho sức khỏe. Các tốt nhất để có đầy đủ dưỡng chất là xây dựng chế độ ăn uống khoa học, hấp thụ dưỡng chất từ các thực phẩm tươi, hoàn toàn tự nhiên. Đồng thời tăng cường và duy trì thói quen vận động để bảo vệ sức khỏe bản thân.
——————————
Hãy liên hệ cho Nông sản Dũng Hà để mua thực phẩm sạch, chất lượng tốt nhé!
- Hotline: 1900 986865
- Website: https://nongsandungha.com/
Hoặc bạn có thể qua trực tiếp tại các cơ sở Nông Sản Dũng Hà:
- Chi nhánh 1: 11 Kim Đồng – Phường Giáp Bát – Quận Hoàng Mai – Hà Nội
- Chi nhánh 2: A10 – Ngõ 100 Trung Kính – Phường Yên Hòa – Quận Cầu Giấy – Hà Nội
- Chi nhánh 3: Khu phố 3 – Đường Trung Mỹ Tây 13 – Quận 12 – Tp Hồ Chí Minh
Nguồn tham khảo: Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec