Nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tai biến não hay đột quỵ là do tắc mạch máu não. Bệnh này nằm trong ba nguyên nhân gây nên tử vong nhiều nhất cùng với ung thư và vấn đề tim mạch. Hiểu được các dấu hiệu, nguyên nhân và cách phòng tránh bệnh sẽ là chìa khóa bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Tắc mạch máu não là gì?
Theo y học, tắc mạch máu não được xếp vào một dạng đột quỵ não. Bệnh xảy ra khi dòng máu đi nuôi các tế bào não bị chặn lại. Có thể là do cục máu đông có kích thước lớn hay mạch máu não bị xơ vữa, lòng mạch thu hẹp khiến máu vận chuyển qua đây khó khăn.
Bệnh có thể xảy ra ở mọi đối tượng. Nhưng những đối tượng như: cao huyết áp, tiểu đường, béo phì, rung nhĩ tim, cholesterol trong máu cao, hay người nghiện thuốc lá sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Số ca tỷ vong vì tắc mạch máu não có tỉ lệ rất cao, trường hợp may mắn giữ được mạng sống cũng gặp phải những biến chứng nặng nề, làm thay đổi cuộc sống sinh hoạt bình thường của người bệnh.
Tham khảo thêm: Học cách chữa mụn nhọt bằng lá cây cực kỳ hiệu quả
Triệu chứng tắc mạch máu não
Thực tế các biểu hiện tắc mạch máu não rất dễ nhận biết, rõ ràng.
Khi mạch máu não bị tắc, người bệnh sẽ có những biểu hiện bất thường như:
- Rối loạn ngôn ngữ: đột ngột nói đớ tiếng, phát âm không rõ ràng, loạn vận ngôn
- Một nửa người bị yếu, cử động khó khăn.
- Mặt méo, bị lệch cơ mặt.
Nếu các triệu chứng xuất hiện động thời, khả năng cao người bệnh đã bị đột quỵ não. Bên cạnh đó, dấu hiệu tắc mạch máu não cũng có thể là: cảm giác chóng mặt do thiếu máu não; đi không vững, loạng chạng, xuất hiện những cơn đau đầu dữ dội,… Trong trường hợp khẩn cấp, người bệnh cần được đưa tới bệnh viện nhanh nhất để kịp thời cấp cứu, bảo vệ sức khỏe và sinh mạng.
Một số di chứng do tắc mạch máu não để lại
Bệnh tắc mạch máu não trước hết đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Tắc mạch máu não là yếu tố trực tiếp dẫn tới tai biến mạch máu não. Như Hội Đột quỵ Mỹ đã thống kê, cứ mỗi 45 giây trôi qua, có ít nhất một người trên thế giới đột quỵ. Và tệ hơn, sau mỗi 3 phút, thế giới lại mất đi một sinh mạng vì đột quỵ. Cụ thể hơn dựa trên số liệu thống kế của Hội Phòng chống tai biến mạch máu não Việt Nam, có hơn 200.000 người bị tai biến mạch máu não mỗi năm, tỉ lệ tử vong lên tới 50%. Trong số 50% may mắn còn giữ được mạng sống, tỉ lệ mắc di chứng vận động là 92%, di chứng vừa và nhẹ chiếm 68%, di chứng nặng chiếm 27%. Người bệnh bại liệt nửa người vẫn cần luyện tập để phục hồi chức năng là 92%.
Thông thường, trước đây, đột quỵ đa phần chỉ xảy ra ở những người trung niên, từ 50 tuổi trở lên. Tuy nhiên độ tuổi này đang dần trẻ hóa khi tỉ lên người trẻ qua đời vì đột quỵ tăng dần qua từng năm.
Di chứng mà bệnh nhân tắc mạch máu não phải đối mặt nếu may mắn thoát khỏi bàn tay tử thần có thể là:
- Liệt nửa người
Đây là hậu quả nặng nề nhất mà người bệnh phải chịu đựng. Di chứng khiến các vận động của bệnh nhân trở nên khó khăn: không cử động được hay cử động, di chuyển khó khăn. Họ cần có sự giúp đỡ của người khác vì không tự làm được nhiều hoạt động cá nhân. Do vậy cuộc sống của bệnh nhân sau tai biến mạch máu não sẽ rất bất tiện, phụ thuộc nhiều vào sự chăm sóc của người thân, gia đình.
- Rối loạn ngôn ngữ
Khả năng sử dụng ngôn ngữ của người bệnh suy giảm. Có nhiều dạng biểu hiện khác nhau của rối loạn ngôn ngữ: Hiểu vấn đề kém, giao tiếp ngôn ngữ khó khăn hay cả hai. Các vấn đề về ngôn ngữ gây cản trở lớn đến hiệu quả giao tiếp hằng ngày.
- Khó khăn khi đại, tiểu tiện
Một trong những chứng thường thấy sau tai biến là sự rối loạn cơ tròn. Cơ tròn duy nhất có thể hoạt động theo ý muốn của con người là cơ tròn bàng quang và hậu môn. Sau khi gặp tai biến vì tắc mạch máu não, hệ thần kinh trung ương – nơi điều khiển hoạt động cơ tròn bị tổn thương, suy giảm chức năng.
Tham khảo thêm: Những hiểu biết cơ bản về bệnh đau mắt đỏ
Nguyên nhân xảy ra tắc mạch máu não
Có 4 nhóm lý do tắc mạch máu não chính được chỉ ra như:
- Do cách vấn đề liên quan đến mạch máu: tỉ lệ gây bệnh chiếm khoảng 5% nhưng vẫn có một lượng đáng kể người bệnh gặp phải trường hợp này.
- Nguyên nhân xuất phát từ phía tim: Khoảng 20% người bệnh do nguyên nhân này. Các vấn đề về tim thường gây tắc mạch máu não là bệnh rung nhĩ hay van tim.
- Xơ vữa động mạch được xếp vào nhóm nguy cơ cao nhất gây bệnh do tỉ lệ người bệnh thuộc trường hợp này chiếm tới 50%. Cụ thể, tỉ lệ người bệnh có bất thường ở mạch máu lớn trong sọ chiếm khoảng 5%, 45% còn lại thuộc về các mạch máu lớn nằm ngoài sọ. Bên cạnh đó, nó cũng là tác nhân gây ra nhồi máu cơ tim – nguy hiểm không kém tắc mạch máu não.
- Nhóm nguyên nhân cuối cùng là do tắc mạch máu nhỏ trong não. Đây cũng là tác nhân đáng kể khi chiếm tới 25% trong tỷ lệ gây bệnh.
Những ai có nguy cơ mắc bệnh tắc mạch máu não cao hơn
Ngoài hiểu được các nguyên nhân gây tắc mạch máu não, mỗi người cùng cần có thêm hiểu biết về các đối tượng có nguy cơ bị bệnh cao. Từ đó có sự quan tâm đến sức khỏe, phòng tránh bệnh hiệu quả.
Những người thuộc một trong các trường hợp sau được cho là có nguy cơ tắc mạch máu não cao hơn bình thường là:
- Bệnh nhân đái tháo đường. Một số bài nguyên cứu đã chứng minh được rằng những người có lượng đường huyết cao, mắc bệnh tiêu đường thì tỉ lệ tắc mạch máu não sẽ cao hơn 4 lần so với những người còn lại.
- Mắc chứng rung nhĩ: sấp sỉ 15% bệnh nhân bị rung nhĩ bị bệnh tắc mạch máu não.
- Lượng mỡ máu cao: sự chuyển biến bất lợi trong cholesterol toàn phần: nồng độ cholesterol xấu (LDL) tăng cao trong khi tỉ lệ cholesterol có lợi HDL giảm ảnh hưởng tới hoạt động lưu thông máu, dễ gây ra tình trạng tắc nghẽn mạch.
- Huyết áp tăng cao: hầu như các trường hợp tắc mạch máu não đều là người cao huyết áp. Khi huyết áp tăng cao đột ngột, rất dễ gây đột quỵ, khả năng cao dẫn đến tử vong.
- Hiện tượng xơ vữa động mạch và bệnh động mạch cảnh. Đây có thể là tình trạng xảy ra do thói quen sống hoặc có thể đến từ yếu tố di truyền.
- Người có thói quen ăn uống thiếu khoa học. Thường những người thích ăn nhiều đồ dầu mỡ, thức ăn nhanh, chứa nhiều đường hoặc quá mặn,… sẽ gặp các vấn đề về thừa cân, béo phì, bệnh đường huyết,… Họ có nguy cơ cao bị tắc nghẽn mạch máu não.
- Hút thuốc lá. Chất độc từ thuốc và khói thuốc gây hại tới nhiều cơ quan chức năng của cơ thể. Từ việc làm hại sức khỏe răng miệng, gây sâu răng tới việc gây bệnh loãng xương, tiểu đường. Đây cũng là nguyên nhân sâu xa làm hại tới hệ tuần hoàn và não bộ, gây ra bệnh tắc mạch máu não.
- Những người đã quá 55 tuổi, sức khỏe bắt đầu có dấu hiệu suy giảm.
Tham khảo thêm: Vì sao ung thư cổ tử cung lại là nỗi lo lắng lớn của nữ giới
Điều trị tắc mạch máu não
Để điều trị cho các bệnh nhân bị tai biến do tắc mạch máu não, các bác sĩ có thể kê đơn thuốc làm tan khối huyết để phá vỡ cục máu đông, lưu thông mạch. Các bệnh nhân có bệnh lý kèm theo: bệnh tim mạch, huyết áp, tiểu đường,.. cần kết hợp điều trị dùng thuốc và thay đổi chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt lành mạnh để nâng cao hiệu quả điều trị.
Tùy thuộc vào tình trạng tai biến và thể trạng người bệnh, các bác sĩ sẽ chỉ định có nên là phẫu thuật tắc mạch máu não hay không. Tắc mạch máu não là bệnh lý cần cấp cứu y khoa, không thể tự điều trị tại nhà. Do đó ngay khi phát hiện các trường hợp có biểu hiện bị bệnh, cần đưa bệnh nhân tới các bệnh viện chuyên khoa não để có sự chuẩn đoán chính xác nhất và có phác đồ điều trị phù hợp.
Một số loại phẫu thuật tắc mạch máu não
- Phẫu thuật động mạch cảnh
Được áp dụng với bệnh nhân bị tai biến vì thiếu máu não cục bộ. Trong cuộc phẫu thuật này, bác sĩ sẽ rạch một vết nhỏ tại vùng động mạch cảnh bị tắc nghẽn. Sau đó, tiến hành loại cỏ các mảnh bám phía trong. Thời gian phẫu thuật kéo dài từ 1 đến 2 giờ.
- Phẫu thuật làm tan cục máu đông
Trước hết các bác sĩ sẽ xác định chính xác vị trí mà cục máu bị tắc nghẽn, tiếp theo luồn ống thông vào động mạch tới vị trí đã xác định trước. Thuốc làm tan máu sẽ được truyền qua ống này tới cục máu đông, làm tan cục máu 1 cách trực tiếp.
- Phẫu thuật loại bỏ cục máu đông
Phẫu thuật này cũng tương tự trường hợp trên, tuy nhiên, thay vì làm tan máu, các bác sĩ ra gắp cục máu đông và kéo nó theo ống thông ra ngoài.
Ngăn ngừa tắc mạch máu não
Như đã nói ở trên, tắc mạch máu não đe dọa tới sức khỏe và tính mạng con người. Các biện pháp điều trị bệnh cũng khó khăn, gây tốn kém tiền bạc và cũng khó đảm 100% thành công. Do vậy, phòng bệnh tắc mạch máu não sẽ là điều cực kỳ nên làm.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Các yếu tố cần kiểm tra ở đây bao gồm tỉ lệ đường huyết, nồng độ cholesterol trong máu, các vấn đề về tim mạch hay bất kỳ dấu hiệu bất thường nào về sức khỏe. Khi ý thức được các vấn đề thể chất, mỗi người có thể tự điều chỉnh được hành vi, chế độ ăn để ngăn chặn các dấu hiệu trước khi chúng phát triển thành bệnh.
- Ăn uống khoa học
Thức ăn là nguồn cung cấp năng lượng không thể thiếu của con người. Ăn uống đúng cách sẽ giúp ta khỏe mạnh. Ngược lại, sử dụng thức ăn độc hại, ăn uống tùy thích, thiếu kiểm soát lại chính là yếu tố dẫn đến nhiều loại bệnh. Để hạn chế nguy cơ tắc mạch máu não, mỗi người nên có thói quen ăn nhạt, sử dụng ít đường, ít uống, ăn nhiều rau củ để có đầy đủ vitamin và chất xơ.
- Bỏ thuốc, tránh xa khói thuốc lá
- Tích cực vận động, luyện tập thể dục thể thao nhằm đốt cháy mỡ, giữ nhịp tim sức khỏe tim, sự dẻo dai, xương khớp linh hoạt,…
- Quan tâm tới sức khỏe tinh thần
Không để cơ thể bị mất ngủ hay stress, căng thẳng kéo dài,…. mà hãy giành thời gian để thư giãn mỗi ngày, làm những việc mình thích. Đây là cách chăm sóc, bảo vệ và phát triển não bộ.
- Kiểm soát tốt các bệnh lý có sẵn
Nông sản Dũng Hà – nơi cung cấp nhiều loại dược liệu, thuốc Nam chất lượng tốt, đảm bảo nguồn gốc rõ ràng, an toàn, hiệu quả cho người sử dụng.
Thông tin liên hệ
- Hotline: 1900 986865
- Website: https://nongsandungha.com/
Hoặc bạn có thể qua trực tiếp tại các cơ sở Nông Sản Dũng Hà:
- Chi nhánh 1: 11 Kim Đồng – Phường Giáp Bát – Quận Hoàng Mai – Hà Nội
- Chi nhánh 2: A10 – Ngõ 100 Trung Kính – Phường Yên Hòa – Quận Cầu Giấy – Hà Nội
- Chi nhánh 3: Khu phố 3 – Đường Trung Mỹ Tây 13 – Quận 12 – Tp Hồ Chí Minh
Nguồn tham khảo: Bệnh viện Đa khoa Medlatec