Cholesterol thường được nhắc đến như một chất gây hại cho cơ thể nhưng điều này không hoàn toàn đúng. Chúng có vai trò quan trọng với sức khỏe con người và chỉ gây hại trong một số tình huống nhất định. Và cholesterol toàn phần là gì? Tham khảo thêm bài viết dưới đây để biết rõ hơn nha!
Cholesterol toàn phần là gì?
Cholesterol là chất béo steroid, mềm, màu vàng nhạt, có ở màng tế bào của tất cả các mô trong cơ thể, và được vận chuyển trong huyết tương của mọi động vật. Việc tổng hợp cholesterol xảy ra chủ yếu trong tế bào/ mô có ở ruột, tuyến thượng thận và cơ quan sinh sản và đặc biệt ở trong gan. Có tới 75% lượng cholesterol trong cơ thể là do các cơ quan sản xuất. Lượng còn lại là cholesterol ngoại sinh có trong các thực phẩm mà cơ thể tiêu thụ.
Gan là bộ phận duy nhất trong cơ thể este hóa cholesterol. Tức là gắn cholesterol với các axit béo gọi là cholesterol ester. Hơn 70% lượng cholesterol trong cơ thể tồn tại dưới dạng này. Lượng còn lại sẽ là các cholesterol tự do. Tổng hợp các cholesterol sẽ là cholesterol toàn phần.
Tham khảo thêm: Phòng ngừa bệnh tiểu đường có thực sự cần thiết?
Cholesterol toàn phần có hại cho sức khỏe?
Cholesterol kém tan trong nước, và không có khả năng tan cũng nhưng không thể di chuyển tự do trong máu. Nó được vận chuyển bởi lipoprotein. Sự vận chuyển cholesterol có tính tuần hoàn. Nó được tiết ở gan, qua túi mật rồi đi đến cơ quan tiêu hóa. Có sấp sỉ 50% lượng cholesterol bài tiết được tái hấp thụ ở ruột non vào hệ tuần hoàn.
Lipoprotein được chia làm 4 loại, trong đó có 2 loại chính cần quan tâm:
- Liporotein tỷ trọng thấp (LDL – low density lipoprotein) rất giàu cholesterol. Chức năng chủ yếu của LDL là vận chuyển cholesterol tới các mô. Cholesterol trong LDL được coi là cholesterol “xấu” vì nó ảnh hưởng xấu vào động mạch do góp mặt vào các mảng xơ vữa động mạch.
- Lipoproteion tỷ trọng cao (HDL – high density lipoprotein) có nguồn gốc từ gan và ruột non. HDL khác với LDL, nó giàu protein. HDL vận chuyển cholesterol ở các mô ngoại vi về gan và được phân hóa thành axit mật. HDL có tác dụng bảo vệ thành mạch, không gây xơ vữa mạch nên được gọi là cholesterol tốt. Thâm trí khi lượng HDL của cơ thể thấp còn có nguy cơ xơ vữa động mạch.
Vai trò của Cholesterol
Đa phần mọi người chưa hiểu rõ về chất này thường có suy nghĩ rằng cholesterol rất xấu, chỉ gây hại cho cơ thể. Tuy nhiên cholesterol có rất nhiều vai trò cho cơ thể:
- Trước hết nó là thành phần quan trọng của màng tế bào. Chất này sẽ làm ổn định màng tế bào trong khoảng dao động nhiệt độ rộng.
- Nhóm hydroxyl trên phân tử tương tác với đầu phosphate của màng còn gốc steriod và chuỗi hydro gắn sâu vào màng. Đây là tiền chất để tổng hợp vitamin D, nhiều loại hormone steroid: Cụ thể là cortisol – hormone chống stress; cortisone – hormone đáp ứng với stress, ức chế hệ miễn dịch làm giảm viêm và hormone aldosterone duy trì lượng natri trong thận.
- Hỗ trợ quá trình sản xuất nội tiết sinh dục: như progesterone, estrogen, testoterone.
- Tham gia vào quá trình bài tiết mật trong gan.
Chỉ số cholesterol toàn phần
Như đã phân tích ở trên thì không phải cholesterol nào cũng xấu. Nó chỉ gây hại cho tim mạch khi vượt qua số lượng cho phép. Thông qua xét nghiệm máu ta sẽ thu về một kết quả được gọi là chỉ số cholesterol toàn phần. Qua đó ta sẽ biết được tỷ lệ của từng loại:
- Tỷ lệ cholesterol xấu LDL. Giá trị thu được ở người có bình thường sẽ nhỏ hơn 130mg/dL. Nếu chỉ số này càng cao thì nguy cơ người đó mắc bệnh tim càng lớn.
- Tỷ lệ cholesterol tốt HDL. Trái với LDL, chỉ số HDL nên lớn hơn 60mg/dL. Nếu chỉ số này nhỏ hơn 40mg/dL thì người khám bệnh nên chú ý hơn tới sức khỏe tim mạch và gan mật của mình.
- Tỷ lệ chất béo trung bình trong máu: triglycerid.Số liệu triglycerid bình thường sẽ nhỏ hơn mức 150mg/dL. Mức độ cao nhẹ nằm trong 150 – 199mg/dL, mức độ cao từ 200 – 499mg/dL và rất cao khi lượng triglycerid lên đến hơn 500mg/dL. Chỉ số này cao cũng cảnh báo nguy cơ mắc bệnh liên quan đến hệ tuần hoàn.
Chỉ số xét nghiệm cholesterol toàn phần đo được có độ chuẩn xác cao nếu con người nhịn ăn từ 9 -12h trước khi xét nghiệm. Chỉ số này sẽ phát hiện sớm nguy cơ mắc bệnh tim mạch vì thế nên kiểm tra chỉ số này ít nhất 5 năm một lần. Nếu chỉ số toàn phần cholesterol càng cao, lớn hơn 240 mg/dL thì khả năng mắc bệnh tim càng lớn. Bởi chỉ số bình thường sẽ nhỏ hơn 200mg/dL. Do vậy cần hạ cholesterol toàn phần xuống.
Tham khảo thêm: Tác dụng của giải độc gan
Kiểm soát hệ số cholesterol toàn phần qua lựa chọn thực phẩm
Dù lượng cholesterol trong cơ thể đến từ ăn uống chỉ chiếm khoảng 25% tổng tỷ trọng. Tuy nhiên chế độ ăn vẫn có ảnh hưởng đến tỷ lệ cholesterol tốt và xấu trong cholesterol toàn phần ở cơ thể. Vẫn nên chú ý lựa chọn thực phẩm để bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Thực phẩm giàu cholesterol tốt
Trứng
Đây là một trong những món ăn bổ dưỡng mà bạn nên lựa chọn. Một quả trứng sẽ cung cấp trung bình 211 mg cholesterol, đây là lượng cholesterol tương đối cao, chiếm hoảng 70% RDI (lượng khuyến cáo tiêu thụ hằng ngày).
Nhiều người vẫn thường lo lắng việc ăn nhiều trứng sẽ gây hại cho sức khỏe, đặc biệt là ở người cao huyết áp do làm lượng cholesterol tăng vọt. Tuy nhiên thực tế không nên kiêng trứng hoàn toàn. Thi thoảng vẫn có thể sử dụng chúng hoặc cùng lắm chỉ ăn lòng trắng. Bởi trứng chứa rất nhiều dưỡng chất, nó thậm trí còn làm tăng chỉ số HDL cholesterol, giúp tim khỏe mạnh hơn.
Phô mai
Có tới 27 mg cholesterol trong 28 gr phô mai, ứng với 9% RDI. Có những tranh cãi xung quanh việc dùng phô mai làm tăng lượng cholesterol trong cơ thể.Trong khi một số nghiên cứu quan ngại về về ảnh hưởng làm tăng cholesterol. một số nghiên cứu cho thấy rằng pho mát rất giàu chất béo không có tác động xấu đến lượng cholesterol.
Ngoài ra, thành phần dinh dưỡng của phô mai khác nhau, nhưng hầu hết các loại phô mai đều có chứa vitamin B, vitamin A, protein, canxi. Chúng ta cần lưu ý khi sử dụng phô mai do lượng calo tương đối cao.
Hải sản có vỏ
Một số loại động vật có vỏ – những loại thủy sinh không xương sống được coi là nguồn cung cấp nhiều khoáng chất tuyệt vời. Có thể kể đến như: bao gồm cua, ngao, tôm, bề bề. Ngoài ra, chúng cũng chứa nhiều cholesterol, với một phần tôm có khối lượng 85 gram tôm cung cấp khoảng 166 mg cholesterol, hơn 50% RDI.
Ngoài ra, động vật có vỏ chứa nhiều thành phần hoạt tính sinh học có khả năng ngăn ngừa bệnh tim và làm giảm cholesterol LDL xấu. Chẳng hạn như axit amin taurine, chất chống oxy hóa carotene.
Một số nội tạng động vật
Các nội tạng, chẳng hạn như tim heo, thận và gan, rất giàu cholesterol. Ngoài ra, nó cũng chứa nhiều cholesterol, cung cấp khoảng 105 mg cholesterol trong 56 gam thịt nội tạng, tương đương với 36% RDI. Theo một nghiên cứu ở Hàn Quốc dành cho người trưởng thành: những người ăn lượng vừa phải thịt chưa qua chế biến, bao gồm cả thịt nội tạng, có nguy cơ mắc bệnh tim thấp hơn những người ăn lượng vừa phải thịt chưa qua chế biến tiêu thụ.
Tham khảo thêm: Điểm danh 10 vị thuốc Nam chữa gan nhiễm mỡ hiệu quả tại nhà
Thịt bò
Thịt bò thường chứa nhiều protein, cũng như các vitamin và khoáng chất quan trọng khác, bao gồm vitamin B12, kẽm, selen và sắt. Thêm vào đó, nó có hàm lượng cholesterol thấp hơn thịt bò feedlot, đồng thời chứa nhiều axit béo omega-3 hơn, có thành phần chống viêm mạnh mẽ.
Sữa chua
Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiêu thụ các sản phẩm sữa lên men nguyên chất có thể làm giảm lượng cholesterol xấu và huyết áp cao, do đó ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ, bệnh tim và tiểu đường. Ngoài ra, các sản phẩm sữa lên men như sữa chua có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe đường ruột bằng cách tác động tích cực đến các vi khuẩn tốt trong đường ruột.
Thực phẩm chứa nhiều cholesterol nên tránh
Thực phẩm chiên rán
Bao gồm các thức ăn như gà chiên, thịt chiên xù, phô mai que, hotdog, cá viên chiên,… đều là những nguồn cung cấp cholesterol cao. Vì vậy bạn nên tránh tiêu thụ các thức ăn này một cách thường xuyên. Hầu hết các loại thực phẩm chiên đều chứa nhiều calo và một số chất béo chuyển hóa có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể của bạn theo nhiều cách.
Thức ăn nhanh
Ăn thức ăn nhanh thường xuyên là một yếu tố nguy cơ chính của nhiều bệnh mãn tính, bao gồm bệnh tim, tiểu đường và béo phì. Những người có xu hướng ăn thức ăn nhanh thường có mức cholesterol cao hơn, nhiều mỡ bụng hơn, mức độ viêm nhiễm cao hơn và điều chỉnh lượng đường trong máu bị suy giảm.
Do đó, ăn ít thực phẩm chế biến sẵn và ăn nhiều hơn ở nhà sẽ giúp bạn ngăn ngừa đáng kể các yếu tố nguy cơ bệnh tim, đặc biệt là mức cholesterol LDL cao.
Tham khảo thêm: 5+ thực phẩm có nguồn gốc thực vật chứa chất chống oxy hóa
Thịt khun khói, đã qua chế biến
Ví dụ, xúc xích và thịt xông khói là những thực phẩm có hàm lượng cholesterol cao nên hạn chế sử dụng. Tiêu thụ nhiều thịt chế biến có liên quan chặt chẽ đến việc tăng tỷ lệ bệnh tim và một số bệnh ung thư, chẳng hạn như ung thư ruột kết.
Theo đánh giá của các chuyên gia dinh dưỡng, ăn khoảng 50 gam thịt chế biến sẵn mỗi ngày sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim lên 42%.
Đồ ăn chứa nhiều đường
Đây sẽ là những món tráng miệng chứa nhiều saccarozo và glucose. Sử dụng nhiều sẽ không có lợi cho sức khỏe do chứa lắm calo, chất béo cùng với cholesterol. Chúng làm tăng cân nhanh chóng kèm theo các bệnh lý nguy hiểm như tiểu đường, cao huyết áp, xơ vữa động mạch và có thể là ung thư.
Cùng với đó, có nhiều món tráng miệng không chứa các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể như vitamin, protein hay cách khoáng chất khác.
Mua thực phẩm giàu cholesterol tốt chất lượng ở đâu?
Khi lựa chọn thực phẩm cho bản thân và gia đình. Bên cạnh việc lựa chọn đúng loại thực phẩm phù hợp còn cần cân nhắc về chất lượng của chúng. Thực phẩm sử dụng có tươi ngon mới đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất.
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều địa điểm kinh doanh thực phẩm khác nhau. Từ các sạp buôn bán truyền thống ngoài chợ đến các cửa hàng hiện đại. Giữa rất nhiều sự lựa chọn ấy, liệu bạn có hoang mang “Vậy mua thực phẩm ở đâu chất lượng?”. Để giải đáp thắc mắc trên, bạn có thể tìm đến với Nông sản Dũng Hà.
Dũng Hà là đơn vị kinh doanh thực phẩm sạch với nhiều sản phẩm: thực phẩm tươi sống, rau củ sạch, đồ khô, cho tới các đặc sản vùng miền,… Với nhiều năm kinh nghiệm phục vụ khách hàng, chúng tôi tự tin đem đến những sản phẩm có chất lượng tốt trong mức giá hợp lý. Rau củ và thịt cá ở đây luôn tươi ngon, có nguồn gốc rõ ràng đảm bảo cho bạn an tâm sử dụng.
Chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe ý kiến của khách hàng và mong muốn được góp phần tạo nên sức khoẻ, niềm vui cho gia đình bạn. Hãy liên hệ với chúng tôi để nhận được sự hỗ trợ tốt nhất nhé!
Thông tin liên hệ
- Hotline: 1900 986865
- Website: https://nongsandungha.com/
Hoặc bạn có thể qua trực tiếp tại các cơ sở Nông Sản Dũng Hà:
- Chi nhánh 1: 11 Kim Đồng – Phường Giáp Bát – Quận Hoàng Mai – Hà Nội
- Chi nhánh 2: A10 – Ngõ 100 Trung Kính – Phường Yên Hòa – Quận Cầu Giấy – Hà Nội
- Chi nhánh 3: Khu phố 3 – Đường Trung Mỹ Tây 13 – Quận 12 – Tp Hồ Chí Minh
Nguồn: Bài viết trên tham khảo các thông tin từ bệnh viện Vinmec là Hệ thống Y tế hàn lâm do Vingroup – Tập đoàn kinh tế tư nhân hàng đầu Việt Nam đầu tư phát triển.