Ngũ gia bì được nhiều người biết đến, nhưng nhiều người thắc mắc là Cây ngũ gia bì có mấy loại, loại nào là phổ biến nhất và mang lại lợi ích cho sức khỏe nhiều nhất. Bài viết dưới đây banthuocnam sẽ giải đáp cho bạn đầy đủ và chi tiết nhất.
Ngũ gia bì là gì?
Ngũ Gia Bì còn có tên gọi khác là thích gia bì, xuyên gia bì, tên khoa học của loài cây này là Araliaceae. Tên của loài cây này bắt nguồn từ đặc điểm và hình dáng của nó, trên cây có tới 5 lá lớn mọc chụm nhau.
Đặc điểm hình thái
Cây này được xếp vào loại cây gỗ nhỏ và khi lớn lên đạt chiều cao 2 m. Thân có nhiều gai, lá mọc thành chùm và so le, mỗi chùm gồm 3-5 lá. Lá hình chữ nhật, nhọn, mỏng.
Hoa màu xanh, nhỏ và thường nở vào đầu mùa hè. Quả hình cầu với đường kính khoảng 3mm và chuyển sang màu đen khi chín.
Quả ngũ gia bì có ngâm rượu được không?
Quả của cây này không được dùng làm thuốc. Rễ thường là phần được sử dụng nhiều nhất. Các bộ phận hữu ích nhất của cây là rễ và vỏ cây. Rễ cây là phần được sử dụng chủ yếu. Sau khi thu hoạch, người ta loại bỏ phần gỗ bên trong và chỉ phơi khô vỏ để dễ bảo quản. Khi bị ánh nắng chiếu trực tiếp, vỏ rễ cuộn vào trong ống. Vỏ ngoài màu nâu vàng, mặt trong màu xám, thấy nhiều đốm nâu vàng.
Nguồn gốc
Ngũ gia bì phân bố ở miền nam Trung Quốc và tập trung nhiều nơi. Cây này còn mọc tốt ở các bang miền Bắc và miền Trung, có nhiều ở dãy Trường Sơn phía Nam. Nó phát triển tốt ở vùng đồng bằng. Gần đây, cây ngũ gia bì được coi là một loại cây cảnh “cao cấp” đắt giá.
Lợi ích của ngũ gia bì
Ngũ Gia Bì là loại cây quý thường trồng làm cảnh nội thất, trồng hành lang, cửa hàng, phòng khách, văn phòng, trang trí sân vườn, sân thượng …
Vỏ của cây được thu hái làm thuốc. Loại thảo dược này có tác dụng minh mẫn, thông minh, bổ tổn thương, tiết kiệm trí nhớ, mạnh gân cốt, kiện tỳ vị. Vì vậy, nó thường được dùng để chữa đau nhức xương khớp, suy nhược, giảm khả năng kinh nguyệt, giảm tiểu tiện.
Cây ngũ gia bì có mấy loại?
Phân loại: Ngũ gia bì có 4 loại
Ngũ gia bì gai: là loại cây bụi có nhiều gai ở mép lá.
Cây cẩm thạch: Là cây thuộc họ Ngũ gia bì, lá màu sắc lạ, rất thích trang trí trong nhà hoặc phòng khách.
Ngũ gia bì hương: còn được gọi tế trụ gia bì. Đây là một loại cây bụi mọc cao đến vài mét. Loại cây này được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1969 tại Poban, Hazzan. Sau này nó được xếp vào loại cây thuốc quý cần được bảo tồn. Hiện loại cây này đang được nghiên cứu, bảo tồn và nuôi trồng tại Viện Dược liệu.
Nhưng phổ biến nhất và được ứng dụng nhiều nhất trong cuộc sống là ngũ gia bì chân chim.
NGũ gia bì chân chim có thể là một cái tên xa lạ với nhiều người. Tuy nhiên, nó lại là một nguyên liệu rất quen thuộc trong các loại thuốc nam chúng ta vẫn sử dụng.
>>> Thông tin chi tiết về ngũ gia bì chân chim
Ngũ gia bì chân chim thường mọc hoang và mọc ở nhiều nơi trên đất nước Việt Nam. Loài cây này được biết đến với các tên gọi như cây chân chim bảy lá, cây chân chim hoa trắng, cây móng rồng, …
Cây chân chim là loại cây có kích thước trung bình. Các lá kép gồm 8 đến 10 lá chét, xen kẽ với các hình hoa có chiều dài từ 8 đến 35 cm. Cụm hoa hình chân chim mọc rải rác, mọc thành chùm. Quả mọng, hình cầu, khi chín có màu tím đen, đường kính 3-4 mm.
Ngoài Việt Nam, ngũ gia bì chân chim phân bố rộng rãi ở các nước châu Á nhiệt đới gió mùa cao từ 100m đến 2100m so với mực nước biển, bao gồm Việt Nam, miền nam Trung Quốc, Hồng Kông, Đài Loan, Thái Lan, Malaysia và Nhật Bản, Ấn Độ.
Đặc điểm sinh trưởng của ngũ gia bì chân chim
-Ánh sáng: Tôi thích bóng râm một phần. Đảm bảo có đủ ánh sáng trong nhà. Cây phát triển tốt khi được chiếu sáng khoảng 4 giờ một ngày.
-Nhiệt độ: Tôi không thể chịu được quá lạnh hoặc quá nóng. Nhiệt độ canh tác thích hợp từ 15 đến 25 ° C. Nhiệt độ mùa đông nên vượt quá 50 ° C. Nếu không, cây sẽ bị rụng lá.
-Nước: Thích hợp với môi trường có độ ẩm không khí cao và độ ẩm của đất tốt nhưng chịu được khí hậu khô hạn.
-Đất: Trộn đất than bùn, đất mùn, đá trân châu và thêm một lượng nhỏ phân trộn tổng hợp.
-Bón phân: Mùa hè là mùa sinh trưởng nên bón phân cho cây trong thời gian này để cây phát triển.
Một số hình ảnh về cây ngũ gia bì
Ngũ Gia Bì trồng làm cảnh trang trí hành lang, cửa hàng, phòng khách, phòng làm việc
Cây ngũ gia bì có tác dụng gì?
Bên cạnh giải đáp cây ngũ gia bì có mấy loại, chúng tôi chia sẻ với bạn đọc công dụng của cây ngũ gia bì đối với sức khỏe.
Tác dụng đuổi muỗi
Công dụng của cây để đuổi muỗi đã được ghi trong Dược điển Việt Nam. Trên thực tế, nhiều người dân sống ở những khu vực ẩm thấp thường trồng 5 cây ngũ gia bì trong vườn nhà để trang trí và xua đuổi muỗi hiệu quả.
Theo nhiều nghiên cứu của cơ quan hàng không dân dụng Hoa Kỳ, Ngũ gia bì có khả năng chống ô nhiễm, điều hòa khí hậu và loại bỏ khí độc formaldehyde. Các nhà khoa học đã cố gắng trồng nhiều cây hơn ở cửa trước, nhưng nhận thấy một sự thay đổi đáng chú ý. Trước đây, nếu không đặt chậu 5 cánh, mỗi lần mở cửa bạn sẽ thấy rất nhiều muỗi xung quanh, muỗi sẽ không còn xuất hiện theo đàn nữa.
Cây phong thủy để bàn
Là loại cây rất dễ trồng, mọc quanh năm, xanh tốt mà ít tốn công chăm bón. Do đó, bằng cách bố trí cây ngũ gia bì trong nhà hoặc văn phòng, bạn có thể tạo ra một không gian có cảm giác thoáng đãng, nhiều người mang lại cảm giác thoải mái, thư thái.
Không chỉ vậy, ngũ gia bì còn có ý nghĩa rất lớn về mặt Phong thủy, giúp chủ nhân ổn định vận may, gây dựng sự nghiệp và luôn gặp nhiều may mắn. Đặc biệt, trong ngũ hành, loại cây này còn rất hợp với người mệnh mộc. Vì vậy, trồng chậu cảnh trong nhà sẽ bảo vệ vận khí, mang lại nhiều điều may mắn cho gia chủ.
Mỗi chiếc lá tượng trưng cho năm yếu tố của sự sống (kim, mộc, thủy, hỏa, thổ). Chính vì vậy trong không gian nhà bạn cần đặt ngay một chậu cây này để mang lại nhiều lợi lộc, gắn kết các thành viên.
NGũ gia bì chữa bệnh gì?
Theo y học cổ truyền phương Đông, ngũ gia bì chân chim có vị đắng, mùi thơm nhẹ, tính mát, tác dụng làm ra mồ hôi, giải sắc mặt. Ở nông thôn, cây chân chim thường được dùng để chữa cảm mạo, sốt, viêm họng, thấp khớp, đau nhức xương khớp, sưng tấy. Ở nhiều vùng, lá tươi hoặc khô được sử dụng để nấu canh thay cho rau để tiêu hóa tốt hơn. Rượu ngũ gia bì làm tăng khả năng điều trị bệnh thấp khớp gấp 5 lần và giúp điều trị hạ đường huyết, trầm cảm, chán ăn và thiếu máu.
Cụ thể
Điều trị viêm xương khớp:
Trong đông y, đây được coi là vị thuốc quan trọng trong việc điều trị bệnh đau nhức xương khớp. Nó có tác dụng mạnh gân xương giảm đau. Ngoài ra, cây còn có khả năng chữa các bệnh về cơ yếu nói trên, kháng viêm, hạ sốt, giảm đau. Hỗ trợ điều trị các bệnh như viêm khớp, thoái hóa đốt sống …
Tác dụng an thần:
Loại cây này có tác dụng điều hòa sự cân bằng giữa ức chế và hưng phấn của hệ thần kinh trung ương. Loại thảo mộc này có tác dụng gây hưng phấn, nhưng nó không ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
Chống mệt mỏi:
Tác dụng chống mệt mỏi, suy nhược của ngũ vị tử được ví như nhân sâm. Sử dụng thường xuyên giúp người bệnh nâng cao thể lực, chống lão hóa, điều hòa hồng cầu, giải độc, giảm oxy trong môi trường, tăng sức chịu đựng ở nhiệt độ cao.
Tăng cường hệ thống miễn dịch của bạn:
Các hoạt chất của cây có khả năng thúc đẩy quá trình hình thành kháng thể, điều hòa khả năng miễn dịch, chống lại các tế bào ung thư và virus. Ngoài ra, nó còn có tác dụng kháng viêm rất tốt và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh về đường hô hấp như viêm phế quản, viêm họng, ho và long đờm.
Trong điều trị đau khớp, ngoài loại thảo dược này, hạt đười ươi cũng là vị thuốc tốt cho vai trò này!
Trên thực tế, những chiếc lá có hình dạng khá đẹp mắt. Vì vậy, chậu cây này thường được đặt trong nhà để làm tươi mới không gian và mang lại may mắn cho gia chủ.
Ngoài rễ và vỏ cây, lá của ngũ gia bì cũng có rất nhiều tác dụng tuyệt vời. Khi cây phát triển tốt, người ta thường dùng lá của nó để làm món canh tôm cá. Thêm lá nguyệt quế vào súp cá hoặc tôm có vị hơi đắng nhưng không quá cay. Người Quảng Nam còn dùng lá may để thêm hương vị mới cho món ăn. Vì vậy, lá của cây hoàn toàn có thể ăn được.
Vì vậy, rễ cây ngũ gia bì thường được phơi khô và bán như một vị thuốc nam chữa bệnh hiệu quả. Phổ biến nhất là hoa ngũ sắc ngâm rượu.
Cách ngâm rượu ngũ gia bì
Cách 1: Lấy 100g ngũ gia bì khô rồi ngâm với 1l rượu trắng. Trong vòng 10 ngày kể từ khi ủ là có thể dùng được. Uống 1 ly mỗi ngày trước bữa tối.
Cách 2: Ngâm vỏ và rễ cây ngũ gia bì trong rượu theo tỷ lệ 1: 7. Thời gian ngâm là 3 tháng. Sử dụng 1 cốc hai lần mỗi ngày, mỗi lần và uống trong bữa ăn.
Cách đây 5 năm, rượu vang rất hiệu quả trong việc chữa trị các bệnh ngoài da như đau nhức xương khớp và suy nhược cơ thể.
>> Các bài thuốc khác
Sắc nước uống trà ngũ gia bì
Dùng phần thân của ngũ gia bì thái lát mỏng, phơi khô sắc nước uống. 20 gam sắc còn 1 lít nước uống trong ngày. Khi dùng để chữa đau khớp, nên dùng kết hợp với các loại thuốc chống viêm khớp. Khi dùng chữa vết thương, dùng 20g ké đầu ngựa, sắc 5 lần, sắc uống trong ngày. Bạn có thể yên tâm sử dụng vì ít có tác dụng phụ trong quá trình sử dụng.
Một số bài thuốc chữa yếu sinh lý từ cây ngũ gia bì
+ Điều trị yếu sinh lý:
Chim cánh cụt có khả năng tăng cường sinh lý nam giới hiệu quả, nhờ khả năng bổ thận tráng dương cực tốt. Thành phần: Thỏ ty tử 16g, Đan bì 10g, Đương quy 16g, Mạch môn 12g, Chi tử 12g, Cẩu tích 12g, Tần bì 10g, Hạt sen 12g, Phòng sâm 16g, Liên kiều 10g, Cam thảo 10g, Nước 1.800ml. Lọc bỏ bã, lọc lấy khoảng 400 ml, chia làm hai lần uống trong ngày.
>>> Hạt sen bao nhiêu tiền 1kg tại Hà Nội
+ Chữa phù thận:
Đậu mắt chim rất tốt cho thận. Những người bị bệnh liên quan đến thận nên dùng các bài thuốc sau: Cây mã đề 10g, ớt bột 5g, 16g, bạch truật 16g, ô rô 16g, bạch truật 16g, đinh hương 20g, quế 10g, ngải cứu 16g. Nước sắc túi lọc dùng hàng ngày trong vòng 1 tháng liên tục 7 – 8 ngày. Vị thuốc này cường thổ, cường tỳ, bổ thận, tiêu thũng. Khi dùng thang này, bệnh nhân đi tiểu nhiều và có tác dụng loại bỏ phù nề.
- Điều trị rối loạn cơ xương:
Cây chân chim có thể điều trị các bệnh liên quan đến hệ vận động, xương khớp rất hiệu quả. Giã nhỏ 16g trinh nữ, 16g vỏ bưởi, 20g nam đoạn, 16g ngải cứu, 16g ngũ bì chân chim, 16g cát cánh, 4 ly nước. Bao tử phơi khô sắc hai bát, chia đôi uống ngày 2 lần.
- Điều trị viêm tinh hoàn:
Đối với bệnh viêm tinh hoàn do biến chứng quai bị thì nên sử dụng bài thuốc từ cây ngũ gia bì. Nguyên liệu gồm có 10g xa tiền, 16g 5 lá nguyệt quế, 16g rò, 10g mạch môn, 12g thược dược, 16g đinh hương, 6g quế chi, 10g trần bì và 4 thìa thuốc sắc. Cho hai bát vào một túi, chia làm hai lần và uống làm hai lần trong ngày.
+ Chữa tỳ vị hư yếu, chân tay yếu:
Phương pháp điều trị này thường được các bác sĩ áp dụng cho những người bị tổn thương lá lách. Thành phần gồm ngũ vị tử 10g, sài hồ 16g, bìm bìm 16g, biển đậu 16g, xuyên khung 10g, ngưu tất 6g, táo tàu 5 quả, đinh hương 16g, thục địa 16g, hà thủ ô 12g, đổ nước 1.800ml. Lọc bã lấy 400ml uống chia làm 2 lần trong ngày.
Trên đây là những thông tin chia sẻ về Cây ngũ gia bì có mấy loại cũng như những thông tin liên quan. Hi vọng những chia sẻ này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức về sức khỏe và y học.